Geviş getiren maymun

Geviş getiren maymun

Uluslararası bir araştırma ekibi primatlarda bugüne kadar görülmeyen bir davranış biçimi izledi. Malezya'da yaşayan uzun burunlu maymunlar (Nasalis larvatus) yaprakları ve meyveleri yedikten sonra öğürüyor ve yeniden çiğneyerek yutuyorlar. İnekler de aşağı yukarı bu şekilde besleniyor ama maymunlarda bu davranış biçimi daha önce hiç görülmemişti.
Besinleri kalın bağırsaklarında sindiren at veya tavşanların aksine uzun burunlu maymunlar ön midelerinde sindiriyorlar: Besinler asıl sindirimden önce sindirim sisteminde önceden programlanmış bir organda bulamaç haline getiriliyor. Çok fazla bitki yediklerinde, besin bulamacı ön mideden çok çabuk geçiyor ve bu posa yeterince sindirilemiyor. Bu nedenle hayvanlar beslenme sırasında kendilerini dizginlemek zorundadırlar. Gevişgetirenler yutmuş oldukları yiyecekleri yeniden ağızlarına getirdikten sonra, çiğneyerek iyice ufalmasını sağlayarak ön mide sorununu ortadan kaldırıyorlar. Bu şekilde hayvanlar çok daha fazla yiyebiliyorlar.

Gerçi primatlar bitkileri çok farklı yollarla sindiriyor, hatta bazılarının ön mideleri de var ama çiğnenen besinin yeniden ağza getirilmesini bilim insanları daha önce görmemişti. Bu fenomeni Kyoto Üniversitesi’nden Ikki Matsuda yönetiminde çalışan ekip ilk kez Malezya’daki araştırmalar sırasında belgeleyebildi. Bilim insanları üç aylık ilk keşif gezilerinde, 200 uzun burunlu maymundan 23’ünün geviş getirdiğini görmüş. Bu davranış biçimi yetişkin erkek ve dişi maymunlarda olduğu gibi genç hayvanlarda da gözlemlenmiş. İkinci araştırma gezisinde maymunların beslenme süresini incelemişler, geviş getiren maymunun daha fazla yediğini dolayısıyla da yemek yemek için daha fazla zaman ayırdığını görmüşler.